Yaoshans mug bestijgt een ijzeren os

Dat wat in geen enkele fase beland en toch elke fase uitstaat (kwestie 35), de door niets en niemand gebondene (Kwestie van Daoxin), deze ware, super concrete aanwezigheid die door alle Boeddha’s is gerealiseerd (kwestie van Huike), is op geen enkele wijze te verkrijgen, te bereiken, te benaderen of te begrijpen. En toch, kun je je in een onverwacht ogenblik afvragen hoe je Hem ooit over het hoofd hebt kunnen zien. Lees de kwestie van Yaosshan.

Kwestie 37. Yaoshan Weijan (745 – 827)

De zesendertigste Patriarch, Grote Meester Yaoshan Weiyan, bezocht Shitou en vroeg hem: ‘Ik begrijp het onderricht van de drie voertuigen voor het grootste deel, maar ik hoor dat ze in het Zuiden rechtstreeks wijzen op de menselijke aard, hun natuur zien en Boeddha worden. Dit is me nog niet geheel duidelijk. Ik vraag u nederig dit in heel uw compassie aan me uit te leggen.’ De Patriarch sprak: ‘Zo werkt het niet en niet zo werkt het niet, en zowel zo als niet zo werkt het ook niet. Hoe is dat voor jou?’ De Meester was sprakeloos. De Patriarch zei: ‘Dit gaat niet werken hier voor jou. Je zou de Grote Meester Ma eens moeten bezoeken.’ Daarop ging de Meester heen, betuigde zijn respect aan Mazu en stelde hem dezelfde vraag. De Patriarch zei: ‘Soms laat ik Hem fronsen en knipogen, soms laat ik Hem niet fronsen en knipogen. Soms is fronsen en knipogen OK, soms is fronsen en knipogen niet OK. Hoe is dat voor jou?’ Door deze woorden was de Meester volledig ontwaakt en hij boog. De Patriarch vroeg: ‘Welke waarheid heb je gezien dat je buigt?’ De Meester antwoordde: ‘Toen ik bij Shitou was, was ik als een mug die een ijzeren os besteeg.’ De Patriarch zei: ‘Nu je dit hebt gezien, moet je er goed voor zorgen. Echter, je leraar is nog steeds Shitou.’

Vooruit dan, nog een mug die een ijzeren os bestijgt. Op een dag zat Yaoshan ergens te zitten en Shitou vroeg hem, ‘Wat ben je aan het doen?’ Yaoshan antwoordde, ‘Ik doe helemaal niets.’ Shitou vroeg, ‘Je zit dus maar een beetje te relaxen?’ Yaoshan antwoordde, ‘Als ik aan het relaxen zou zijn, zou ik nog steeds iets doen.’ Shitou zei, ‘Je zegt dus dat je niet iets aan het doen bent. Wat is dat dan, wat je niet doet?’ Yaoshan antwoordde, ‘Zelfs duizend wijzen weten het niet…’