Een wonderlijke en heel belangrijke omslag op onze Zen weg is de fase waarin de weg en mijn leven samenvallen. In deze fase realiseer ik me, niet zonder verwondering: ik ben de weg, mijn leven is het pad, ik ben Zen. Deze omslag is volstrekt ondenkbaar voordat ze zich voltrekt. Ik kan me eenvoudigweg niet voorstellen dat mijn dagelijkse bestaan met al dat gedoe niet is onderscheiden van mijn zen beoefening. Ik kan gewoonweg niet zien dat al mijn dagelijkse handelen meditatie is. Deze omslag voltrekt zich geheel buiten mij om en is niet van mijn inspanningen afhankelijk. Ineens is het zo: mijn dagelijkse leven is Zen. Er is geen enkel onderscheid. Er is geen beoefening. Er is niets meer te doen dan gewoon te handelen en mijn dagelijkse leven te leiden.

Aan deze wonderlijke fase gaan een aantal andere fases vooraf, Dharma essenties die we reeds hebben besproken, zoals ontwaken tot realiteit, teleurstelling, de realisatie van de illusie van het zelf, verveling, maar ook: een overweldigend gevoel van ruimte, stromen, sukha (letterlijk ‘goed lopende wagenas’, vreugdevolle vrije werkzaamheid). Trungpa schrijft in De Mythe van Vrijheid p. 126, ‘Aan het begin van het bodhisattva pad is er de geweldige vreugde bij het besef dat we zoveel rijkdom en vaardigheid bezitten, dat we een volledig mens zijn.’

Over de wonderlijke ervaring dat mijn dagelijkse leven precies zoals ik het leid meditatie is, schrijft Trungpa (ibidem, p. 126): ‘Na de zevende bhumi (d.i. upaya, hulpmiddelen op mijn weg, zoals meditatie) beginnen we door deze barriere heen te breken via de ervaring van volledige vaardigheid, volledige bedrevenheid. Tenslotte is er geen referentiepunt meer nodig en hoeven we zelfs geen reis meer te maken. (…) De bodhisattva identificeert zich niet langer met het pad omdat hijzelf het pad is geworden. Hij is het pad.’ De bodhisattva, het ‘ontwaakte wezen’ is nu Vairocchana, de ‘Zon Boeddha’ en al zijn handelingen en kwaliteiten zijn stralen van zijn licht. Er is geen weg, er is geen beoefening. En tegelijkertijd is alles de weg en is alles beoefening. Niets is onbelangrijk. Alles is licht.